စိတ်မကောင်းပါဘူး။ ကျွန်တော် ဧကရာဇ်မင်းကြီးမဖြစ်ချင်ဘူး။ ဒါကျွန်တော့်အလုပ်လဲမဟုတ်ဘူး။ ဘယ်သူ့ကိုမှလဲ ကျွန်တော် စိုးမိုးမအုပ်ချုပ်ချင်ဘူး။ ဖြစ်နိုင်ရင် လူတိုင်းကိုကျွန်တော်ကူညီသင့်တယ်။လူဖြူဖြစ်ဖြစ် လူမဲဖြစ်ဖြစ် ဂျုးပဲဖြစ်ဖြစ် ဂျူးမဟုတ်တဲ့လူပဲဖြစ်ဖြစ်။ ကျွန်တော်တို့အာလုံးက တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက်ကူညီချင်ကြတာပဲ။ လူဆိုတဲ့သဘောတရားဟာဒီလိုမျိုးပဲ။ တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက်ပျော်ရွှင်မှုတွေပေးပြီးပဲ နေချင်ကြတယ်။နာကျင်မှု၊ဒုက္ခတွေပေးပြီးမနေချင်ကြဘူး။တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက်မုန်းတီးပြီး စက်ဆုပ်ရွံရှာပြီးမနေချင်ကြဘူး။ ဒီကမ္ဘာကြီးမှာ လူတိုင်းအတွက် နေစရာနေရာရှိပြီးသား။ ဒီကမ္ဘာမြေကြီးဟာ လူတိုင်းကိုအထောက်အပံ့ပေးနိုင်လောက်အောင် ပေါများကြွယ်ဝမှုတွေရှိတယ်။ ဘဝရဲ့အဓိပ္ပာယ်ဆိုတာ လွတ်လပ်ခြင်းတွေနဲ့လှပမှုတွေနဲ့ပြည့်စုံနေနိုင်တယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီအဓိပ္ပာယ်တွေ ကျွန်တော်တို့ဆုံးရှုံးခဲ့တယ်။
တက်မက်မှုလောဘက လူတွေရဲ့စိတ်ကို အစိတ်ခတ်ခဲ့တယ်။ ကမ္ဘာကြီးကိုအမုန်းတရားတွေနဲ့ ပိတ်ဆို့ထားစေခဲ့တယ်။ လူတွေကို ဒုက္ခဝေဒနာတွေနဲ့သွေးချောင်းကျစေခဲ့တယ်။ လျှင်မြန်တဲ့ အမြန်နှုန်းတွေကို တီထွင်ပြီးတော့ ကျွန်တော်တို့ကိုယ်ကျွန်တော်တို့ကျတော့ ကျဉ်းမြောင်းမှုတွေနဲ့ ချောင်ပိတ်မိစေခဲ့တယ်။ပေါများကြွယ်ဝမှုတွေကို ပေးစွမ်းနိုင်မယ့်ဆိုတဲ့ စက်ပစ္စည်းတွေက ကျွန်တော်တို့ကို ချို့တဲ့မှု မဖူလုံမှုတွေကိုသာရစေခဲ့တယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့အသိပညာတွေက ကျွန်တော်တို့ကို အတ္တဆန်စေခဲ့တယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ထက်မြက်မှုတွေက ကျွန်တော်တို့နှလုံသားတွေကိုမာကျောစေခဲ့တယ်။ အကြင်နာတရားကင်းမဲ့စေခဲ့တယ်။
ကျွန်တော်တို့တွေက အများကြီးတွေးပြီးတော့ နည်းနည်းပဲခံစားတယ်။
စက်ပစ္စည်းတွေထက် လူသားချင်းစာနာမှုကို ကျွန်တော်တို့ပိုလိုအပ်တယ်။ ထက်မြက်မှုတွေထက် အကြင်နာတရားနဲ့နူးညံ့မှုတွေကိုပိုလိုအပ်တယ်။ ဒီအရည်အသွေးတွေသာမရှိခဲ့ရင် ဘဝဟာ ရက်စက် ကြမ်းတမ်းမှုတွေနဲ့ပြည့်နေပြီးတော့ အရာအားလုံးကို ကျွန်တော်တို့ဆုံးရှုံးရလိမ့်မယ်…
လေယာဥ်ပျံတွေ ရေဒီယိုတွေက ကျွန်တော်တို့တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် နီးစပ်နိုင်အောင် လုပ်ဆောင်ပေးနိုင်ခဲ့တယ်။ ဒီတီထွင်ဖန်တီးမှုတွေကပဲ လူသားတွေဆီက ကောင်းခြင်းတရားတွေကိုပြန်တောင်းဆိုနေပြီ။ လူသားအချင်းချင်း ရင်းနှီးနားလည်မှုတွေ၊ စည်းလုံးမှုတွေကိုတောင်းဆိုနေပြီ။အခုတောင် ကျွန်တော်ရဲ့စကားသံဟာ ကမ္ဘာပေါ်က သန်းပေါင်းများစွာသောလူတွေဆီရောက်သွားလိမ့်မယ်။ မျှော်လင့်ချက်မဲ့နေတဲ့ သန်းနဲ့ချီတဲ့ အမျိုးသားတွေ၊အမျိုးသမီးတွေ၊ကလေးငယ်တွေ၊ အပြစ်မဲ့တဲ့လူတွေကိုနှိပ်စက်ညည်းပန်း ဖမ်းဆီအကျဥ်းချတဲ့ စနစ်ရဲ့သားကောင်ဖြစ်ခဲ့တဲ့သူတွေဆီကို ကျွန်တော့်ရဲ့အသံရောက်သွားလိမ့်မယ်။
အခုကျွန်တော့်အသံကိုကြားနေရတဲ့သူတွေကို ကျွန်တော်ပြောချင်တယ်။ စိတ်မပျက်ကြပါနဲ့။အခုကျွန်တော်တို့ပေါ်မှာကျရောက်နေတဲ့ ဆင်းရဲဒုက္ခတွေဟာ လောဘတရားတွေကုန်လွန်သွားခြင်းကြောင့်ဖြစ်တယ်။ တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးသွားမှာကို ကြောက်ရွံ့နေတဲ့လူတွေရဲ့ခါးသီးမှုတွေ ကုန်ဆုံးသွားပါလိမ့်မယ်။အမုန်းတရားတွေပျက်ပြယ်သွားပါလိမ့်မယ်။ အာဏာရှင်တွေကျဆုံးပါလိမ့်မယ်။ ပြည်သူတွေဆီကယူသွားတဲ့ အာဏာဟာ ပြည်သူတွေဆီကိုပြန်ရောက်လာပါလိမ့်မယ်။ လူတွေသေဆုံးနေသမျှကာလပတ်လုံး လွတ်လပ်ရေးဆိုတာဟာ ဘယ်တော့မှပျောက်ကွယ်သွားမှာမဟုတ်ပါဘူး။
ရဲဘော်တို့…
ရိုင်းစိုင်းကြမ်းကြုတ်တဲ့ တိရစ္ဆာန်လိုလူတွေအတွက် မင်းတို့ဘဝကိုပေးဆပ်မနေစမ်းပါနဲ့။ မင်းတို့ကို အထင်မြင်သေးတယ် ကျွန်ပြုတယ် ဒီလိုလုပ်ပါ ဒီလိုတွေးပါ ဒီလိုခံစားပါဆိုပြီး ပုံစံသွင်းတဲ့လူတွေ မင်းတို့ကို ကျွဲနွားတိရစ္ဆာန်လို အစာလေးကျွေး လေ့ကျင့်ပေးပြီးတော့ ရှေ့တန်းမှာ အသေခံခိုင်းနေတဲ့လူတွေ ဒီလိုစက်ရုပ်ဦးနှောက် စက်ရုပ်နှလုံသားနဲ့ လူမဆန်တဲ့လူတွေအတွက် မင်းတို့ဘဝကိုပေးဆပ်မနေစမ်းပါနဲ့။ မင်းတို့က စက်ရုပ်မဟုတ်ဘူး။ ကျွဲနွားတိရစ္ဆာန်မဟုတ်ဘူး။ လူတွေကွ။ မင်းတို့မှာ လူသားချင်းစာနာတဲ့စိတ်ရင်ထဲမှာရှိတယ်။ မင်းတို့မှာ အမုန်းတရားတွေမရှိဘူး။ လူမဆန်တဲ့လူတွေ ဝိုင်းကျဥ်ခံရတဲ့လူတွေမှာသာ အမုန်းတရားတွေရှိတာ။ ရဲဘော်တို့… ကျွန်ခံဖို့အတွက်တိုက်ပွဲမဝင်စမ်းပါနဲ့။ လွတ်လပ်ရေးအတွက် တိုက်ပွဲဝင်စမ်းပါ။
St.Luke ရဲ့အခန်းကြီး၁၇ မှာရေးထားတယ် “ကောင်းကင်ဘုံဆိုတာလူရဲ့စိတ်အတွင်းထဲမှာပဲရှိတယ်” လူတစ်ယောက်ရဲ့စိတ်အတွင်း လူတစ်စုရဲ့စိတ်အတွင်းထဲမှာမဟုတ်ဘူး။ လူတိုင်းလူတိုင်းရဲ့စိတ်အတွင်းထဲမှာပဲရှိတယ်။ မင်းရဲ့စိတ်အတွင်းထဲမှာပဲရှိတယ်။ မင်းတို့တွေမှာ စွမ်းအားတွေရှိတယ်။ စက်ပစ္စည်းတွေကို ဖန်တီးနိုင်တဲ့စွမ်းအား။ ပျော်ရွှင်မှုတွေကိုဖန်တီးနိုင်တဲ့စွမ်းအား။ ဘဝကို လွတ်လပ်ပြီး လှပအောင် ပုံဖော်နိုင်တဲ့စွမ်းအား၊အံ့ဩစရာကောင်းတဲ့ စွန့်စားမှုတွေနဲ့ပြည့်နှက်နေအောင်ဖန်တီးနိုင်တဲ့စွမ်းအားတွေ မင်းတို့မှာရှိတယ်။
ဒါကြောင့် ဒီမိုကရေစီကိုအဆွဲပြုပြီး ငါတို့တွေဒီစွမ်းအားကို အသုံးချကြရအောင် ငါတို့တွေစည်းလုံးကြရအောင်။ ကောင်းမွန်တဲ့ ကမ္ဘာသစ်တစ်ခုအတွက် လူတွေအတွက်အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းတွေပေးနိုင်မယ့် ငယ်ရွယ်သူတွေအတွက် အနာဂတ်တွေဖန်တိီးပေးနိုင်မယ့် သက်ကြီးရွယ်အိုတွေအတွက် ဘဝအာမခံချက်ပေးနိုင်မယ့် ကမ္ဘာသစ်တစ်ခုကိုတည်ထောင်နိုင်ဖို့ ငါတို့တွေတိုက်ပွဲဝင်ကြရအောင်။ ဒီအရာတွေကိုဖြည့်ဆည်းပေးပါမယ့်လို့ ကတိပေးပြီး ကြမ်းကြုတ်တဲ့တိရစ္ဆာန်လိုကောင်တွေက အာဏာကိုရယူခဲ့တယ်။ပြီးတော့ သူတို့ညာတယ်။ သူတို့ကတိကိုသူတို့မတည်ဘူး။ ဘယ်တော့မှတည်မှာလဲမဟုတ်ဘူး။
အာဏာရှင်ဆိုတဲ့ကောင်တွေက သူတို့ကိုယ်သူတို့ပဲလွတ်မြောက်အောင်လုပ်တယ်။ ပြည်သူတွေကိုကျတော့ ကျွန်ပြုတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီကတိတွေဖြည့်စည်းပေးနိုင်အောင်လို့ ငါတို့တိုက်ပွဲဝင်ကြရမယ်။ ဒီကမ္ဘာကြီးကို တစ်ဦးပိုင်နယ်နိမိတ်ကန့်သတ်ချက်တွေ လောဘတွေ အမုန်းတရားတွေ ချုပ်ချယ်လိုမှုတွေ ကနေလွတ်မြောက်အောင် ငါတို့တိုက်ပွဲဝင်ကြရမယ်။ အကျိုးသင့်အကြောင်းသင့် ဆင်ခြင်နိုင်စွမ်းတွေရှိတဲ့ ကမ္ဘာ၊ သိပ္ပံပညာနဲ့တိုးတက်မှုတွေက လူသားအားလုံးရဲ့ ပျော်ရွှင်မှုဆီကို ခေါ်ဆောင်သွားနိုင်မယ့် ကမ္ဘာတစ်ခုအတွက် ငါတို့တွေတိုက်ပွဲဝင်ကြမယ်။
ရဲဘော်တို့…ဒီမိုကရေစီကိုအဆွဲပြုပြီး ငါတို့တွေစည်းလုံးကြစို့…
(စကားဘာမှမပြောတဲ့ silent films တွေရိုက်ကူးသရုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကမ္ဘာကျော် လူရွှင်တော် Charlie Chaplin က ဒီ The Great Dictator ဇာတ်ကားမှပဲ ပထမဦးဆုံးစကားစပြောပြီး တကမ္ဘာလုံးကကြည့်ရှုသူတွေကို silent ဖြစ်စေခဲ့တယ်)
အာဏာရှင် Nazi ခေါင်းဆောင် Hitler ကိုသလျော်ဖို့ အောက်က brainwashed လုပ်ခံထားရတဲ့စစ်သားတွေကို အမှန်မြင်အောင်လို့ရည်ရွက်ပြီးတော့ပြောခဲ့တဲ့ မိန်ခွန်းပါ။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်၈၀ခန့် ၁၉၄၀ခုနှစ်က ပြောခဲ့တဲ့ဒီမိန့်ခွန်းက ယနေ့ခေတ်ထိမှန်နေတုန်းပဲ။ ဒီမိန့်ခွန်းကြောင့်ပဲ Charlie Chaplin က နယ်နှင်ဒဏ်ပေးခံခဲ့ရတယ်။ နောင်နှစ်ပေါင်းများစွာတိုင်အောင် လူပေါင်းများစွာကို inspire လုပ်မယ့် speech တစ်ခုမို့ အင်မတန် နှစ်သက်လို့ ဘာသာပြန်မိတယ်)
I’m sorry, but I don’t want to be an emperor. That’s not my business. I don’t want to rule or conquer anyone. I should like to help everyone – if possible – Jew, Gentile – black man – white. We all want to help one another. Human beings are like that. We want to live by each other’s happiness – not by each other’s misery. We don’t want to hate and despise one another. In this world there is room for everyone. And the good earth is rich and can provide for everyone. The way of life can be free and beautiful, but we have lost the way.
Greed has poisoned men’s souls, has barricaded the world with hate, has goose-stepped us into misery and bloodshed. We have developed speed, but we have shut ourselves in. Machinery that gives abundance has left us in want. Our knowledge has made us cynical. Our cleverness, hard and unkind. We think too much and feel too little. More than machinery we need humanity. More than cleverness we need kindness and gentleness. Without these qualities, life will be violent and all will be lost…
The aeroplane and the radio have brought us closer together. The very nature of these inventions cries out for the goodness in men – cries out for universal brotherhood – for the unity of us all. Even now my voice is reaching millions throughout the world – millions of despairing men, women, and little children – victims of a system that makes men torture and imprison innocent people.
To those who can hear me, I say – do not despair. The misery that is now upon us is but the passing of greed – the bitterness of men who fear the way of human progress. The hate of men will pass, and dictators die, and the power they took from the people will return to the people. And so long as men die, liberty will never perish…
Soldiers! don’t give yourselves to brutes – men who despise you – enslave you – who regiment your lives – tell you what to do – what to think and what to feel! Who drill you – diet you – treat you like cattle, use you as cannon fodder. Don’t give yourselves to these unnatural men – machine men with machine minds and machine hearts! You are not machines! You are not cattle! You are men! You have the love of humanity in your hearts! You don’t hate! Only the unloved hate – the unloved and the unnatural! Soldiers! Don’t fight for slavery! Fight for liberty!
In the 17th Chapter of St Luke it is written: “the Kingdom of God is within man” – not one man nor a group of men, but in all men! In you! You, the people have the power – the power to create machines. The power to create happiness! You, the people, have the power to make this life free and beautiful, to make this life a wonderful adventure.
Then – in the name of democracy – let us use that power – let us all unite. Let us fight for a new world – a decent world that will give men a chance to work – that will give youth a future and old age a security. By the promise of these things, brutes have risen to power. But they lie! They do not fulfil that promise. They never will!
Dictators free themselves but they enslave the people! Now let us fight to fulfil that promise! Let us fight to free the world – to do away with national barriers – to do away with greed, with hate and intolerance. Let us fight for a world of reason, a world where science and progress will lead to all men’s happiness. Soldiers! in the name of democracy, let us all unite!
Reference: https://www.charliechaplin.com
Photo courtesy://www.charliechaplin.com